Το Ινστιτούτο Παιδαγωγικών Ερευνών - Μελετών της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδας (Ι.Π.Ε.Μ. - Δ.Ο.Ε.) έχει ως κύρια επιδίωξη, σύμφωνα με το καταστατικό του, τη διεξαγωγή ερευνών και μελετών για εκπαιδευτικά θέματα, προκειμένου να παρέχει συστηματική, αξιόπιστη και έγκυρη πληροφόρηση και τεκμηρίωση στον Κλάδο, αλλά και στον κάθε εκπαιδευτικό ή ερευνητή. Στο παραπάνω πλαίσιο ξεκίνησε στα μέσα του 2001 μια προσπάθεια συγκρότησης ενός πυρήνα, αποτελούμενο από ομάδες εργασίας, με στόχο τη δημιουργία των προϋποθέσεων ανάδειξής του, ως φορέα ανάπτυξης προβληματισμού, προώθησης εκπαιδευτικού διαλόγου και παραγωγής έγκυρου επιστημονικού λόγου.

     Παράλληλα, κύριο μέλημα του Ινστιτούτου αποτελεί η προβολή και η ενίσχυση του επαγγελματικού και επιστημονικού κύρους των εκπαιδευτικών. Οι ομάδες στελεχώθηκαν, λοιπόν, από συναδέλφους εκπαιδευτικούς της σχολικής πράξης, διδάκτορες ή υποψήφιους διδάκτορες στα σχετικά γνωστικά αντικείμενα και συντονίστηκαν από κοινού με μέλη Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ) των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων της χώρας. Με τον τρόπο αυτό το ΙΠΕΜ επιχειρεί να υποστηρίξει τη σύνδεση της εκπαιδευτικής θεωρίας και πράξης των μάχιμων εκπαιδευτικών.

     Το μεταναστευτικό ρεύμα στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια και η επίδραση που επιφέρει στο δημογραφικό και πολιτισμικό προφίλ του μαθητικού πληθυσμού, αλλά και η ραγδαία ανάπτυξη και διάχυση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας σ' όλους τους τομείς της σύγχρονης ζωής, διαμορφώνουν, μεταξύ άλλων, νέα δεδομένα για την οικονομική, πολιτική, κοινωνική, πολιτισμική και κατ' επέκταση εκπαιδευτική πραγματικότητα. Ως απόρροια των αλλαγών αυτών δημιουργήθηκαν νέοι θεσμοί και θεσπίστηκαν μια σειρά μέτρα και δράσεις για την προώθηση και ανάπτυξη της Διαπολιτισμικής εκπαίδευσης και της Κοινωνίας της Πληροφορίας αντίστοιχα. Παράλληλα, θεσμοθετήθηκε το νέο Διαθεματικό Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών με τα επιμέρους προγράμματα Σπουδών ανά γνωστικό αντικείμενο, η Ευέλικτη Ζώνη, το Ολοήμερο Δημοτικό Σχολείο και μια σειρά άλλων καινοτόμων δράσεων για την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση που επιχειρούν να επαναπροσδιορίσουν τους σκοπούς της εκπαίδευσης και ν' αναμορφώσουν τα περιεχόμενα και τις μεθόδους προσέγγισής τους.
Με άξονα λοιπόν τις πρόσφατες αλλαγές στο οικονομικό, πολιτικό, κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο και τις επιδράσεις που αυτές επιφέρουν στην εκπαίδευση ενεργοποιήσαμε αντίστοιχα ομάδες εργασίας στα πεδία της Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης, των Τεχνολογιών της Πληροφορίας & της Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση και της Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης & Εκπαιδευτικής Πολιτικής, προκειμένου να διερευνηθεί ο προβληματισμός που αναδύεται από τους εκπαιδευτικούς της σχολικής πράξης για το ρόλο τους και για τις νέες συνθήκες που προκύπτουν από και επιδρούν στην εκπαιδευτική πραγματικότητα.

     Οι ομάδες που συγκροτούνται επιλέγονται με βάση επιμέρους γνωστικά πεδία των επιστημών της αγωγής. Η κατηγοριοποίηση σε επιμέρους πεδία γίνεται για λόγους λειτουργικής διευκόλυνσης έχοντας βέβαια υπόψη ότι συναποτελούν ένα δυναμικό και αλληλοσυσχετιζόμενο όλο.

     Οι συνάδελφοι που στελεχώνουν τις ομάδες προσκαλούνται με κριτήριο τη σειρά προτίμησης των πεδίων ενδιαφέροντος που επέλεξαν στην ανάλογη αίτηση που απόστειλαν στο ΙΠΕΜ.

     Συγκροτήθηκαν ομάδες αρχικά με έδρα την Αθήνα και στη συνέχεια στη Θεσσαλονίκη. Οι υλικοτεχνικές προϋποθέσεις (τόσο του ΙΠΕΜ όσο και των υποψηφίων συνεργατών πχ. πολλοί λίγοι αιτούντες δήλωσαν ηλεκτρονική διεύθυνση), καθώς και η έλλειψη στελεχιακού δυναμικού δεν επέτρεπαν την αποτελεσματική επικοινωνία-συνεργασία για την ανάπτυξη των ομάδων σε περιφερειακό επίπεδο και με μεγάλο εύρος συμμετεχόντων. Συνεπώς, αποφασίστηκε να λειτουργήσουν οι ομάδες, σε μία πρώτη φάση, στην Αθήνα, εφόσον οι παρούσες συνθήκες επιτρέπουν τον πιο εύρυθμο και σταθερό συντονισμό τους από το ΙΠΕΜ και τον/την επιστημονικό υπεύθυνο/η και στη συνέχεια, καθώς η λειτουργία των ομάδων δεν είναι στατική, αλλά δυναμική, να ανιχνευτούν οι τρόποι διεύρυνσής τους περιφερειακά.